Rouberto(-pourpro)
Geranium purpureum
Geraniaceae
Nom en français : Géranium pourpre.
Descripcioun :La rouberto-pourpro trachis dins nòsti colo, sus li tepiero seco, lis esboudèu e dins li bos clar. Fai de pichòti flour mai o mens pourpro emé de rai pu sourne. Se recounèis à si fueio di proun retaiado e se destrìo de sa cousino la rouberto, Geranium robertianum, emé si estamino jauno e pas roujo. Tambèn vènon pas dins li mémi relarg. Coumpara emé la rouberto que ié sèmblo proun.
Usanço :Coume la rouberto, es uno planto vertuouso contro la cagagno, li blessaduro (fueio fresco) e lis espaime (mau de vèntre). Èi peréu anti-enflamativo, bono contro lis angino e li mountado de la. Se bèu en tisano de flour (25g/1L) o de planto secado (50g/1L) - leissa infusa 20 mm.
Port : Erbo
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Geranium
Famiho : Geraniaceae
Ordre : Geraniales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 6 à 11 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mars à juliet
Liò : Tepiero seco
- Esboudèu
- Bos clar
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Geranium purpureum Vill., 1786
Féuve
Pteridium aquilinum
Dennstaedtiadaceae Pteridaceae
Autre noum : Féuse.
Noms en français : Fougère-aigle, Grande Fougère.
Descripcioun :Lou féuve (m) es uno planto coumuno dins li bos clar e umide sus siliço. Trachis en group bonodi soun rizoumo e fai de gràndi foundo duro en triangle. Si soro soun recampado dessouto, sus li bord di pinulo. Li jóuini foundo soun tipicamen en crosso.
Usanço :Es uno planto proun empouisounanto que caup de l'aquilido (cancerogèno), de la tiaminaso (adus un manco de vitamino B1) e de deriva dóu cianure (mourtau). Èi pèr acò qu'èi jamai estado manjado au nostre. Li rizoumo cue e li jóuini crosso soun pamens manjado, après li bon adoubamen, dins d'ùni pais dóu mounde qu'es uno planto cousmoupoulito. Èi dicho depurativo mai èi pas counseia de se n'en servi. Pamens poudès adouba d'aigo de sueio contro la tavaniho.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 200 cm
Fueio : Foundo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pteridium
Famiho : Dennstaedtiadaceae
Famiho classico : Pteridaceae
Ordre : Polypodiales
Coulour de la flour :
Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Ges de flour
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Champino
- Bos clar
- Ermas
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Pteridium aquilinum (L.) Kuhn, 1879